Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej

Przyjdzie taki dzień, kiedy będziesz trzymał w swoim ręku ludzkie życie… od tego co zrobisz zależeć będzie życie wielu osób – poszkodowanego, jego rodziny, świadków zdarzenia…być może i Twoje…

Każdy z nas może stać się świadkiem wypadku czy też nagłego zachorowania, które będzie stanowiło zagrożenie dla zdrowia lub życia osoby poszkodowanej. Ponieważ czas niezbędny na przybycie pierwszych zespołów ratunkowych to co najmniej kilka minut, bardzo ważne jest podjęcie właściwych działań mających na celu udzielenie pomocy w sytuacji zagrażającej życiu oraz zminimalizowanie niekorzystnych skutków zdarzenia. Dlatego Placówka Terenowa KRUS w Tarnobrzegu przygotowała informacje o zasadach udzielania pierwszej pomocy, co pomoże odważne podjąć natychmiastowe czynności w celu ratowania osób w stanie zagrożenia życia.             

 Najtrudniej przełamać strach przed ewentualnymi błędami w udzielaniu pierwszej pomocy. Należy jednak pamiętać, że nawet nie do końca prawidłowa resuscytacja daje większe szanse przeżycia poszkodowanego niż brak jakiegokolwiek działania. Bierne czekanie nie daje żadnych szans! Dlatego ważne jest jak najszybsze zawiadomienie o zdarzeniu służby ratunkowe. W tym celu należy zadzwonić pod numer alarmowy 112 do Centrum Powiadamiania Ratunkowego, aby przekazać zgłoszenia alarmowego w celu zaangażowania właściwych służb ratowniczych. Numer ten jest jednolitym numerem alarmowym obowiązującym we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Służy do powiadamiania o sytuacjach zagrożenia zdrowia, życia lub mienia. Można z niego korzystać bezpłatnie zarówno z telefonów komórkowych jak i stacjonarnych.

Ze względu na specyfikę niektórych zgłoszeń oraz przyzwyczajenie i komfort obywateli zachowane zostały numery alarmowe 997 (Policja), 998 (Straż Pożarna) oraz 999 (Pogotowie Ratunkowe). Trzeba pamiętać, że każdy ma obowiązek udzielić pierwszej pomocy. Od naszej natychmiastowej reakcji zależy życie drugiego człowieka. Pierwsza pomoc przedmedyczna jest prawnie ustosunkowanym obowiązkiem, stanowiącym zarazem jedną z zasad moralnych.

Zgodnie z artykułem 162 Kodeksu Karnego „Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.

Przystępując do zgłoszenia zdarzenia należy w sposób spokojny przedstawić dyspozytorowi Centrum Powiadamiania Ratunkowego następujące informacje:

  • kto wzywa,
  • rodzaj zdarzenia (wypadek, zatrucie, porażenie prądem, krwotok, oparzenie, itp.),
  • miejsce zdarzenia i najdogodniejsza droga dojazdu, charakterystyczne punkty terenowe (szczególnie ważne w osiedlach miejskich, na wsiach i terenach niezamieszkałych),
  • liczba ofiar i przybliżony ich stan,
  • czy są potrzebne dodatkowe służby zabezpieczające (straż pożarna itp.). 

Nie przerywamy rozmowy z dyspozytorem dopóki o tym nie zadecyduje i nie potwierdzi przyjęcia zgłoszenia! Oceniamy stan przytomności poszkodowanego (podchodzimy do poszkodowanego od strony nóg tak aby nas widział w chwili podejścia, potrząsamy lekko   ramię i pytamy głośno co się stało, czy nas słyszy); jeśli poszkodowany jest przytomny
i odpowiada, to zbieramy wywiad zdarzenia, okrywamy chorego i obserwujemy, czy stan osoby się nie pogorszył.

Jan należy się zachować?

  • Uspokójmy ofiarę i sami zachowajmy spokój. To pozwoli rannemu opanować strach, dzięki czemu nie wpadnie w panikę.
  • Każdy poszkodowany, nawet przytomny, narażony jest na wstrząs, dlatego należy zapewnić mu bezpieczeństwo i okryć przed utratą ciepła.
  • Nigdy nie wolno podawać leków i płynów osobie nieprzytomnej lub półprzytomnej!
  • Należy wypytać chorego, czy nie leczy się na choroby przewlekłe, np. na cukrzycę, nadciśnienie itp.
  • U ofiar wypadków samochodowych zawsze musimy podejrzewać uszkodzenie kręgosłupa.

Co zrobić w sytuacji kiedy poszkodowany nie odpowiada? Przede wszystkim musimy pamiętać o bezpieczeństwie własnym. Pamiętajmy, że osoba, która wymaga podjęcia czynności ratunkowych może być zakażona wirusem SARS-CoV-2, dlatego przystępując do pomocy musimy bezwzględnie pamiętać o środkach ochrony indywidualnej takiej jak:

  • jednorazowe rękawice lateksowe lub neoprenowe,
  • płynoodporną maskę chirurgiczną lub maska FFP3/N99 lub FFP2/N95, jeśli FFP3 nie jest dostępna
  • ochrona oczu i twarzy

      Ocenę oddechu należy dokonać wyłącznie przez obserwację klatki piersiowej i brzucha, szukając ruchów świadczących o prawidłowym oddechu. Nie należy udrażniać dróg oddechowych poszkodowanego i umieszczać swojej twarzy przy jego ustach i/lub nosie.  Udzielając pomocy, należy rozważyć zasłonięcie twarzy poszkodowanego szmatką lub ręcznikiem przed rozpoczęciem uciskania klatki piersiowej i defibrylacji. Może to zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa SARS-coV-2
w powietrzu podczas resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO). Jeśli poszkodowany nie oddycha przystępujemy do RKO.

Prowadzenie RKO wykonujemy poprzez prowadzenie pośredniego masażu serca. W tym celu należy uciskać nasadą ręki przy splecionych dłoniach środkowej części mostka bez odrywania ich od klatki piersiowej; stosunek uciśnięć do sztucznych wdechów to 30 do 2. Resuscytację należy kontynuować do czasu: odzyskania oznak życia, przybycia służb ratowniczych lub
do wyczerpania fizycznego osoby wykonującej pierwszą pomoc przedmedyczną.

W przypadku odzyskania oddechu przez poszkodowanego układamy go w pozycji bocznej ustalonej obserwując jego stan do czasu przybycia służb ratunkowych.

             Po zakończeniu RKO należy jak najszybciej umyć ręce wodą z mydłem lub zdezynfekować środkiem na bazie alkoholu i skontaktować się z lokalnymi władzami, by uzyskać informacje na temat badań przesiewowych po kontakcie z osobą chorą na COVID-19 z podejrzeniem tej choroby. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego współpracuje z jednostkami Ochotniczej Straży Pożarnej we wdrażaniu systemu ratownictwa przedlekarskiego w gminach wiejskich, przekazuje zestawy ratownicze ochotniczym jednostkom straży, których strażacy mają przeszkolenie z zakresu ratownictwa przedmedycznego. Celem tej  współpracy jest eliminowanie zagrożeń z grupy wypadków przy pracy
w gospodarstwach rolnych. Druhowie OSP przekazują swoją wiedzę i doświadczenie z zakresu zasad udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej rolnikom, sołtysom, młodzieży wiejskiej oraz dzieciom podczas działań prewencyjnych realizowanych wspólnie z jednostkami terenowymi KRUS. Uczestniczą
w szkoleniach z zakresu wiedzy o bhp w gospodarstwie rolnym i w pokazach tj. udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej, bezpiecznego cięcia drzewa, stosowania ochron osobistych i odzieży roboczej.                                                           

Elżbieta Trawińska
Kierownik Placówki Terenowej KRUS
w Tarnobrzegu

Źródło:  
www.krus.gov.pl
www.pip.gov.pl
www.gov.pl

 

Biała litera i na tle niebieskiego kółka